आज ऑक्टोबर क्रांतीच्या महान वारशाचे स्मरण करण्याची गरज आहे. कारण कामगार वर्गाचा मोठा हिस्सा हा हताश आणि निराश झालेला आहे. त्याच्या पूर्वजांनी कामगारांचे राज्य स्थापन केले होते आणि असे काही असामान्य प्रयोग केले होते ज्यांच्याबद्दल आज वाचतानासुद्धा चकित व्हायला होतं, हे त्याला माहीत नाही. शेवटी त्या प्रयोगांचे अपयश आणि त्यामागची कारणेसुद्धा समजून घेतली पाहिजेत. परंतु या महान क्रांतीपासून प्रेरणा आणि बळ घेताना, तिच्याकडून सकारात्मक आणि नकारात्मक धडा घेताना हेसुद्धा लक्षात ठेवले पाहिजे की या क्रांतीचा वारसा जणू आपल्याला सांगतो आहे, माझ्याकडून शिका. माझ्या उपलब्ध्या आणि माझ्या चुका, दोन्हींकडून शिका. परंतु माझी नक्कल करू नका. माझे अंधानुकरण करू नका. आपल्या देशकाळाचे वैशिष्ट्य ओळखा आणि माझ्या नव्या आवृत्तीच्या रचनेची तयारी करा.

दक्षिण कोरियाच्या सांगयोंग मोटर्स या कार कंपनीचे कामगार गेल्या ७ वर्षांपासून एक शानदार लढा देत आहेत. या सात वर्षांत त्यांनी सियोल शहरापाशी असलेल्या प्योंगतेक कारखान्यावर ७७ दिवस कब्जासुद्धा केला, राज्यसत्तेचे भयंकर दमन सोसले, कित्येक वेळा पराभवाला तोंड दिले मात्र आजसुद्धा ते आपल्या मागण्यांवर ठाम आहेत. दमन दुष्टचक्रात अडकून २००९ पासून आत्तापर्यंत २८ कामगार किंवा त्यांचे कुटुंबीय यांनी आत्महत्या केल्या आहेत किंवा ते मृत्यूमुखी पडले आहेत. तसे पाहता जगाच्या कोणत्याही कोपऱ्यात कामगार संघर्ष करत असतील तर तो संघर्ष फक्त त्यांचा राहत नाही, तर अवघ्या कामगार वर्गाचाच तो लढा असतो. सांगयोंग मोटर्सच्या कामगारांच्या सोबत उभे राहून भारतातील कामगार तर या संघर्षांत अत्यंत महत्त्वपूर्ण भूमिका पार पाडू शकतात.

या व्यवस्थेच्या अंतर्गत दुष्काळाचा पक्का उपाय अशक्य आहे. याचे मुख्य कारण म्हणजे आज कोणत्याही प्रदेशातील शेतीवरील संकटाने देशाच्या अर्थव्यवस्थेवर खूप मोठा परिणाम होत नाही व श्रीमंत वर्गाला वास्तविक यातून फायदाच होतो कारण स्वस्त श्रम त्यांच्यासाठी उपलब्ध होतो. तिसरी गोष्ट, दुष्काळग्रस्त भागांत सर्वच वर्गातील लोकांना अडचणींना सामोरे जावे लागत असले तरी वेगवेगळ्या वर्गांवर यांचा परिणाम वेगवेगळा असतो. शेतमजुरांनाच सर्वांत जास्त नुकसान झेलावे लागते. लहान आणि मध्यम शेतकरी उद्ध्वस्त होऊन सर्वहारा वर्गात सामील होण्याची गती दुष्काळामुळे वाढते व कोणताही उपाय ही बरबादी थांबवण्यासाठी कुचकामी ठरतो. चौथी गोष्ट, दुष्काळाच्या समस्येचे निदान झाले म्हणून शेतकऱ्यांच्या सगळ्या समस्या दूर होत नाहीत, व दुष्काळ हे आत्महत्यांचे एकमेव कारण आहे असे समजणे चुकीचे आहे.

कामगार वर्गाची आजची लढाई भांडवलशाहीच्या गड-किल्ल्यांवर सरळ हल्ल्यांची लढाई नाही. आज कामगार वर्गाची अशी कोणतीही नेतृत्वकारी संघटनात्मक शक्ती अस्तित्वात नाही, जी विचारधारात्मक स्पष्टता आणि प्रसंगावधान ठेवून आहे; आणि कामगार वर्ग सुद्धा त्यासाठी राजकीय आणि संघटनात्मक दृष्ट्या एकजूट, संघटीत व तयार नाही. आजची तयारी ही भांडवलशाहीच्या गड-किल्ल्यांना घेरण्याची दीर्घ कालीन लढाई आहे. त्यासाठीची सर्वात पहिली गरज आहे ती कामगार वर्गाच्या नेतृत्वकारी क्रांतिकारी पार्टीची! आणि अश्या पार्टी साठी सर्वात पहिली गरज आहे ती कामगार वर्गाच्या स्वतंत्र क्रांतिकारी राजकीय वृत्तपत्राची! कामगार वर्गाला अधिक उन्नत रूपांमध्ये प्रभावित करण्या अगोदर, जोडण्या अगोदर आणि संघटीत करण्या अगोदर त्यांना क्रांतिकारी प्रचाराच्या माध्यमातून प्रभावित करावे लागेल, जोडावे लागेल आणि संघटीत करावे लागेल. ‘कामगार बिगुल’चा उद्देश हे काम पूर्ण करणे हाच आहे. आम्ही तुम्हाला हे आवाहन करू इच्छितो की स्वतःला ह्या वृत्तपत्राशी जोडा, त्याचे नियमित वाचक बना आणि हे वृत्तपत्र अधिकाधिक लोकांपर्यंत पोहोचेल यासाठी आपले योगदान द्या.

ह्या कॉंग्रेसच्या दरम्यान पारित झालेल्या राजकीय-रणकौशलात्मक दिशेबद्दलच्या रिपोर्ट वरून नजर जरी फिरवली तरी लक्षात येते की येणाऱ्या दिवसांमध्ये ‘माकप’ कामगार वर्गाशी विश्वासघाताचे स्वतःचेच जुने विक्रम मोडीस काढण्यास सज्ज झाली आहे. ही रिपोर्ट मागील अडीच दशकांमधील पक्षाच्या राजकीय-रणकौशलात्मक दिशेबद्दल टीकात्मक चिकित्सा करण्याचा दावा करते जेणे करून येणाऱ्या काळासाठी अधिक योग्य राजकीय-रणकौशलात्मक दिशा ठरवता येईल. पण ह्यात आत्म-चिकित्सेच्या ऐवजी केवळ शाब्दिक बुडबुडे फोडण्यात आले आहेत आणि संसदीय गटारगंगेत स्वतःचे अस्तित्व टिकवून ठेवण्यासाठीचे केविलवाणे प्रयत्न उठून दिसत आहेत.

जनसमर्थन आणि संघटनात्मक विस्तार ह्या दृष्टीने बघितले तरी इंडोनेशियाची कम्युनिस्ट पार्टी एक अत्यंत मजबूत पार्टी होती. पण विचारधारात्मक दृष्ट्या ती स्वतःची धार गमावून बसली होती, नख-दंतविहीन झाली होती. तिने प्रत्यक्षात १९५०च्या दशकातच समाजवादी लक्ष्य प्राप्त करण्यासाठी शांततापूर्ण मार्ग निवडला होता. १९६५ पर्यंत तिने न केवळ आपल्या सशस्त्र तुकड्यांचे निशस्त्रीकरण केले पण त्याच बरोबर आपले भूमिगत संगठन सुद्धा नष्ट केले. विचारधारेच्या स्तरावर ती पूर्णपणे सोवियत संशोधनवादाबरोबर जाऊन मिळाली. तिने इंडोनेशियन राज्यसत्तेची संशोधनवादी व्याख्या प्रस्तुत केली आणि दावा केला की इथे राज्यसत्तेचे दोन पैलू आहेत – एक प्रतिक्रियावादी आणि दुसरा पुरोगामी. त्यांनी इथपर्यंत दावा केला की इंडोनेशिया मधील राज्यसत्तेचा पुरोगामी पैलूच प्रधान आहे. हि व्याख्या पूर्णपणे चुकीची होती आणि आजवरच्या क्रांतिकारी शिक्षेच्या पूर्णतः विरुद्ध होती. राज्यसत्ता नेहमीच जनतेवरील शक्ती प्रयोगाचे साधन राहिली आहे. राज्यसंस्था ही शोषणकर्त्यांच्या हातातील असे उपकरण आहे जिच्या मार्फत ते शोषणकारी संस्थांचा बचाव करतात. भांडवलशाही अंतर्गत प्रगतीशील पैलू असलेल्या राज्यसत्तेची व्याख्या करणे हे क्रांतीचा मार्ग सोडल्या सारखे आहे. ही राजकीय दिशा इतिहासामध्ये पूर्वी सुद्धा अपयशी ठरली होती आणि पुनश्च एकदा ती असफल होणे क्रमप्राप्त होते. परंतु ह्या चुकीच्या राजकीय दिशेची किंमत १० लाख कम्युनिस्टांना मृत्युच्या रुपात आणि लाखो लोकांना तुरुंगवासाच्या रुपात मोजावी लागली.